اوقات فراغت کودکان و چالش سرگرمی

بردیا عباس زاده
فصل تابستان در راه است. فصلی که تمام و کمال به کودکان تعلق دارد. سرگرم کردن کودکان در دوران تعطیلات از دغدغه‌های مهم پدرها و مادرهاست. روزگاری نه چندان دور پدرها و مادرها فرزاندانشان را یا با هدف مهارت آموزی و یا کمک مالی به کار می‌فرستادند. این موضوع البته این روزها مخالفان سرسختی دارد و قانون هم به صراحت با کار کردن کودکان مخالف است. هر چند این موضوع همچنان به صورت زیر پوستی و زیرزمینی ادامه دارد اما حداقل در سطح کلان جامعه خبری از آن نیست. در دوران بعدتر و نسل ما تابستان به بازی کردن بچه‌ها در کوچه‌ها خلاصه می‌شد. انواع اقسام بازی‌ها از فوتبال گل کوچک گرفته تا دوچرخه سواری و هفت سنگ و ده‌ها بازی خاطره انگیز دیگر تقریباً تمام اوقات فراغت بچه‌ها را پر می‌کرد. اما با ماشینی شدن زندگی و از بین رفتن خانه‌های ویلایی و تبدیل شدن کوچه‌های خلوت به خیابان‌های شلوغ باعث شده اوقات فراغت کودکان امروز به نشستن پای بازیهای کامپیوتری خلاصه شود. اما با وجود همه محدودیت‌های فعلی برای تفریح و اوقات فراغت کودکان در همین محیط محدود خانه هم می‌توان کودکان را با فعالیت‌های خلاقانه سرگرم کرد. فعالیت‌هایی که بر خلاف بازی‌های کامپیوتر نه مرج خشونت است و نه باعث افت بهره هوشی می‌شود. به عقیده کارشناسان بازی‌های فکری و فعالیت‌هایی که نیاز به خلاقیت دارد می‌تواند در رشد استعداد و بهره هوشی کودکان نقش پررنگی داشته باشد. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به بعضی از ساده‌ترین سرگرمی‌ها برای اوقات فراغت کودکان.
کاردستی
ساخت کاردستی برای بچه‌ها جذابیت دارد و در کنار آن می‌توانند چیزهای زیادی یاد بگیرند. می‌توانید یک شخصیت پسر یا دختر روی مقوا بکشید و دور آن را با قیچی ببرید. سپس با کاغذهای رنگی لباس، کفش، کلاه آفتاب‌گیر و عینک آفتابی برایش درست کنید. مهارت کار کردن با وسایلی مانند قیچی و یا مقوا و چسب می‌تواند هم مفرح باشد و هم آموزنده.
نمایش عروسکی
با کمی خلاقیت می‌تواند از جوراب و چند تکه پارچه عروسک‌های دستی درست کنید با اجرای نمایش نکات آموزسی را به کودکتان بیاموزید. همچنین می‌توانید از او بخواهید که با شما همراه شود و نقش یک شخصیت را به عهده بگیرد. حفظ کردن دیالوگ روشی کارآزموده برای بالا بردن قدرت حافظه است.
پازل
درست کردن پازل می‌تواند بسیار مفرح و سرگرم کننده باشد. پازل سرگرمی مناسبی برای اوقات فراغت است که نیاز به ابزار خاصی ندارد.
خمیر بازی
می‌توانید یک فنجان آرد، یک سوم فنجان آب و یک دوم فنجان نمک را با هم مخلوط کنید و خوب هم بزنید. در صورت لزوم آب یا آرد به میزان کم اضافه کنید تا غلظت آن طوری شود که به راحتی بتوان با آن اشکال مختلف ساخت و در ضمن به دست نچسبد. با استفاده از این خمیر، بچه‌ها می‌توانند به راحتی بازی کنند و شکل‌های مورد علاقه‌شان را بسازند و بعد از خشک شدن، آن‌ها را رنگ کنند.
بازی با روزنامه
چسب، قیچی و روزنامه باطله در اختیار بچه‌ها بگذارید تا با بریدن عکس‌ها و حروف آن، تصاویر و جملات جدید درست کنند. می‌توانید با روزنامه‌های باطله برای بچه‌ها کلاه، قایق یا موشک درست کنید.
مرتب کردن اتاق
بچه‌ها را تشویق کنید اتاق‌شان را مرتب کنند. معمولاً بچه‌ها علاقه‌ای ندارند که اتاق‌شان را تمیز کنند، اما شما می‌توانید این کار را برای‌شان جذاب کنید. مثلاً زمان بگیرید که چه‌قدر طول می‌کشد تا اتاق‌شان را مرتب کنند و بعد اگر اتاق‌شان مرتب شد، برای آنها جایزه‌ای در نظر بگیرید و تشویق‌شان کنید.
خانه‌سازی
اسباب‌بازی‌های خانه‌سازی نظیر حلقه‌ها، مکعب‌ها و فنجان‌ها می‌توانند روی یکدیگر چیده شوند و به این ترتیب کودکان را سرگرم نمایند. بچه‌ها عاشق این هستند که آنها را به اطراف پرتاب نمایند و سپس سعی کنند آنها را جمع کنند و روی هم بچینند. بنابراین، این نوع اسباب‌بازی‌ها، هم هماهنگی میان دست، چشم کودکان و هم توانایی‌های فکری آنان را بهبود می‌بخشد. در واقع اسباب‌بازی‌های خانه‌سازی بهترین اسباب‌بازی آموزشی برای کودکان و بچه‌هاست.
به خاطر بسپارید که این فرایند همیشه با یک الگو و با یک کیفیت ثابت نخواهد بود. کودکی که یک روز خیلی خوب خودش را به تنهایی سرگرم می‌کند، روز بعد ممکن است کاملاً از این کار امتناع کند، اما شما باید تلاش کنید که فرصت‌های لازم را برای او فراهم کنید تا تنها بازی کردن را به مرور بیاموزد. پیش از این که شما فکرش را بکنید خواهید دید که توانسته‌اید پانزده دقیقه تمام به حال خودتان باشید و کودک کاری به شما نداشته و شادمانه خود را در دنیای بازی غرق کرده است.