میهمانی خدا
با اینکه همه ماهها ماه خداست و انسانها همه وقت از نعمتهای مادی و معنوی و درحقیقت از سفره گسترده الهی بهره می‌برند، ولی از آنجا که همه کتابهای بزرگ آسمانی از جمله قرآن که کتاب هدایت و راهنمایی برای همه بشریت است، در این ماه نازل شده و نیز از آنجا که وظیفه بزرگ الهی روزه در این ماه انجام میشود، امتیاز خاصی به این ماه بخشیده شده است.
فرمود: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنوا کُتِبَ عَلَیکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِن قَبلِکُم لَعَلَّکُم تَتَّقونَ»
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید روزه بر شما نوشته(واجب) شد همچنان که قبل از شما نیز؛ باشد که پرهیزکار و خداترس شوید.»
روایات بسیاری درباره جایگاه این ماه بزرگ از امامان معصوم(ع) رسیده است. جامعترین آن‌ها که بسیاری از وظایف روزهدار و شرایط یک روزه کامل و فضائل این ماه را بیان میکند، خطبه مشهور پیامبر اکرم(ص) است.
روایت شده که آن حضرت در آخرین جمعه ماه شعبان برای آماده ساختن یاران جهت استقبال از ماه مبارک رمضان، خطبهای خواندند و در آن مژده فرارسیدن ماه رمضان را دادند و جایگاه و اهمیت این ماه بزرگ را تشریح کردند و در فرازی از آن خطاب به مردم فرمودند:
«ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به شما روی آورده است.
ماهی که در نزد خدا برترین ماههاست. روزهایش برترین روزها و شبهایش برترین شبها و ساعات آن برترین ساعتهاست.ماهی است که به میهمانی خدا دعوت شدهاید و از کسانی هستید که مورد اکرام خدا هستند.
در این ماه نفس کشیدن شما ثواب تسبیح و ذکر خدا و نیز خواب شما ثواب عبادت خواهد داشت.
اعمال شما در این ماه پذیرفته و دعای شما مستجاب است.پس با نیتهای خالص و صادق و دلهای پاک از خدا بخواهید که شما را در این ماه به روزهداری و تلاوت قرآن موفق گرداند.
شقاوتمند و به دور از سعادت کسی است که در این ماه بزرگ از رحمت و آمرزش خداوند محروم بماند. با گرسنگی و تشنگی خود در این ماه، گرسنگی و تشنگی روز قیامت را به یاد آورید.
در این ماه به بینوایان و تهیدستان رسیدگی و بخشش کنید. بزرگان خود را احترام کنید و با کودکان خود مهربان باشید و با خویشاوندان خود رفت و آمد کنید و پیوند با آنان را محکم سازید.
زبانهایتان را از گناه و بیهودهگویی نگه دارید. چشمهای خود را از آنچه نگاه کردن به آن جایز نیست، بپوشانید و گوشهایتان را از آنچه شنیدن آن حلال نیست، فروبندید. بر یتیمان مردم محبت و مهربانی کنید تا پس از شما با یتیمانتان مهربانی کنند و از گناهانتان به سوی خدا توبه و بازگشت نمایید.
هنگام نماز دستهایتان را به دعا بردارید؛ زیرا این اوقات بهترین ساعاتی است که خداوند با عزت و جلال به لطف و رحمت به سوی بندگانش نظر میکند و چون با او به راز و نیاز پردازند پاسخشان دهد و هنگامی که او را صدا کنند لبیکشان گوید و زمانی که او را بخوانند اجابتشان کند.
ای مردم! به راستی که جانهای شما در گرو اعمال شماست؛ پس با طلب آمرزش الهی آن‌ها را آزاد سازید. پشت شما از بار گناهان، سنگین است؛ پس با سجدههای طولانی آن را سبک کنید و بدانید خدایی که یاد او برتر است به عزت خود سوگند یاد کرده که نمازگزاران و سجدهکنندگان را عذاب نکند و در آن روز که آدمیان در پیشگاه پروردگار جهانیان میایستند، ایشان را با آتش جهنم نترساند.
ای مردم! هر کس از شما که در این ماه روزه دار مؤمنی را افطار دهد، برای او به خاطر این عمل، ثواب آزاد کردن بندهای و آمرزش گناهان گذشته در نظر گرفته میشود.»
گفته شد: ای رسول خدا(ص) همه ما را توانایی این کار (افطار روزهدار) نیست.
رسول خدا(ص) فرمود: «خود را از آتش جهنم برهانید، اگرچه به افطار دادن نصف دانه خرما یا جرعه آبی باشد.
ای مردم! هر کس از شما اخلاقش را در این ماه نیکو سازد، گذشتن از صراط در قیامت در روزی که قدمها بر آن میلغزد، برای او آسان شود.
هر که در این ماه بر زیردستان خود آسان گیرد، خداوند نیز حساب اعمالش را آسان خواهد گرفت.
هر که در این ماه شر خود را از دیگران بازدارد، خداوند نیز در روز ملاقات، غضبش را از او بازدارد.
هر که در این ماه یتیمی را گرامی بدارد، خداوند در روز قیامت او را گرامی خواهد داشت و… .
