زباله زخمی بر دل طبیعت

دامون رشیدزاده

قطع درختان، استفاده از سوخت‌های فسیلی، شکار بی رویه حیوانات و گسترش شهرها حیات در کره زمین را به شکل بی سابقه‌ای تهدید می‌کند. البته این تنها تهدید جدی محیط زیست نیست. امروزه شاید بتواند بعد از آلودگی هوا بزرگترین مشکل محیط زیست را رها کردن زباله‌های تجزیه ناپذیر در طبیعت دانست. زباله‌های انسانی امروزه بیشتر به دو شکل وارد چرخه طبیعت می‌شود. شکل اول بی ملاحظگی شهروندان است که خیلی راحت بدون توجه به عواقب خطرناک این کار زباله‌های خود را در دل طبیعت رها می‌کنند. شکل دوم دفن سازمان یافته زباله‌ها از طرف شهرداری‌هاست. متاسفانه بسیاری از شهرهایی که امکان بازیافت زباله ندارند اقدام به دفن زباله می‌کنند. این کار نه تنها زمین‌های بسیاری را از بین می‌برد بلکه نفوذ شیرابه این زباله‌ها به آب‌های زیرزمینی باعث آلوده شدن منابع آبی هم می‌شود. این آلودگی نه تنها گیاهان را از بین می‌برد بلکه سلامت انسان‌ها را نیز به شدت به خطر می‌اندازد.

محیط زیست ما

کشور ما با وجود گستره وسیع طبیعی اما از لحاظ منابع آبی و همچنین جنگل به شدت با کمبود مواجه است. به همین دلیل هم حفظ همین اندک منابع موجود از اهمیت بسیاری برخوردار است اما متاسفانه حال روز طبیعت در ایران اصلاً خوب نیست. منابع آبی که با مصرف بی رویه به وضعیت بحرانی رسیده و جنگل‌ها هم هر روز بیش از پیش برای سودجویی عده‌ای از بین می‌روند. به این مشکلات باید حجم انبوه زباله را نیز اضافه کرد. اگر در چند سال اخیر سفری به شهرهای شمالی کشور که یکی از مهمترین تفریحگاه‌های ایرانی‌هاست داشته‌اید حتماً با حجم انبوه زباله‌های رها شده برخورد کرده‌اید زباله‌هایی که بیشتر آن را پلاستیک تشکیل می‌دهد. البته این موضوع تنها مختص به شمال کشور نیست و تقریباً در تمام طبیعت ایران اوضاع بر همین روال است.

در حقیقت چه در شکل اول رها سازی زباله و چه در شکل دوم این مردم هستند که نقش تعیین کننده‌ای دارند. فرهنگ رها نکردن زباله در طبیعت و یا تفکیک زباله‌ها باید ابتدا از خود مردم شروع شود و هر کدام از ما باید این موضوع را به نسل‌های آینده نیز گسترش دهیم.

فرنگ غلط

یکی از فرهنگ‌های غلط غالب (یا بهتر است بگوییم بی فرهنگی‌های غالب) در کشور این است که افرادی که زباله می‌ریزند اعتقاد دارند که ما زباله می‌ریزیم و وظیفه دولت و مسئولان است که جمع کنند در حالی که خوب می دانیم که اگر هر کدام از ما در روز تنها یک زباله در خیابان رها کنیم قدرتمندترین و با امکانات ترین دولت جهان نیز نمی‌توانند تمامی این زباله‌ها را جمع کنند. با دانستن این موضوع هر زباله‌ای که با دست ما در طبیعت رها می‌شود نوعی خیانت به کشورمان محسوب می‌شود. شاید برای برخی این باور خیانت عجیب به نظر برسد اما خیانت تنها دادن اطلاعات نظامی به دشمن نیست باید قبول کرد هر عملی که کشور را به خطر بیندازد نوعی خیانت محسوب می‌شود. فردی که زباله را در دل طبیعت رها می‌کند و سلامت مردم و محیط زیست نسل آینده را به خطر می‌اندازد در حال خیانت به کشورش است. باید پذیرفت که همه ما در قبال کشورمان مسئول هستیم.

مسئولیت

همه ما مسئول هستیم که محیط خود را پاکیزه نگاه داریم. ما در مقابل فرزندان و کودکان این سرزمین، برای “حق داشتن محیط زیست پاکیزه “مسئول هستیم. بنابراین باید، این مسئولیت را با توجه و دلسوزی هر چه تمام‌تر به یکدیگر یاداوری کنیم. مسئولیتی که باید در نهایت به فرزندان نسل فردا آموزش داده و منتقل کنیم. بدون حس مسئولیت و دلسوزی برای خود و نیز آگاه کامل از عواقب عمل خود؛ هیچ تدبیری فایده و اثر مثبت نخواهد داشت. به نظر شما تدابیری که شهرداری و سازمان‌های مختلف انجام می‌دهند، مانند؛ دو برابر کردن کارکنان شهرداری، افزایش شیفت کارگران خدماتی برای جمعآوری زباله‌ها و جارو کردن سطح خیابان‌ها در شبانه روز، چند برابر کردن سطل‌های زباله، مکانیزه کردن، تبلیغات و… بدون آگاهی و توجه همگان، تاثیری خواهد داشت؟ این تأثیر زمانی قابل لمس خواهد بود که همه ما نسبت به محیط زیست خودمان احساس مسئولیت داشته باشیم.