نام نیکــو
عاطفه بازفتی
امیرکبیر از مردانی است که فراتر از زمان خود زیستهاند. تاریخ ایران گواه تلاش نَستوه و خستگی ناپذیر او مبنی بر این است که در بدترین دوران، بهترین و باشکوهترین کارها و خدمات را انجام داده است. از مهمترین اقدامات او میتوان به بنیاد نهادن مدرسه «دارالفنون» اشاره کرد که هدف اصلی آن آموزش دانش، مهارت و فناوریهای نوین بود؛ همچنین باید انتشار روزنامه «وقایع اتفاقیه» را یکی دیگر از اقدامات ارزشمند وی دانست.
در مورد زندگی شخصی امیرکبیر نوشتهاند که دو بار ازدواج کرد. ازدواج اول او با «جان جان خانم» دختر «حاج شهباز خان» بود. دومین همسر امیرکبیر، خواهر ناصرالدین شاه، «ملکزاده خانم»، ملقب به «عزت الدوله» دختر محمدشاه و مهدعلیا بود. این بزرگمرد ایرانی از همسر دومش دو دختر داشت یکی «تاج الملوک» و دیگری «همدم السلطنه» جالب آنکه آرامگاه یکی از دختران امیرکبیر در شهر اصفهان و بارگاه امامزاده احمد(ع) قرار دارد.
بارگاه امامزاده احمد(ع)
وقتی از کوچه پس کوچههای ضلع شرقی میدان نقش جهان به محله حسنآباد رسیدید؛ بارگاه امامزاده احمد(ع) را خواهید دید که روی سر درِ آن نوشته شده:«السلطان شاه سلطان حسین الموسوی الصفوی» که نشان میدهد تاریخ بنای آن مربوط به دوره صفویه است و زیر کاشیهای زیبای لاجوردی آن با خط زیبا نوشته آستانه مقدس امامزاده احمد(ع) دیده میشود. هر چند امروزه تغییرات بسیار زیادی در بنای امامزاده و صحن آن انجام شده اما «شاردن»، جهانگرد مشهور، نیز در سفــر خود به ایران از این بنا یاد کرده و آن را ساختمانی مربع شکل با پوشش گنبدی توصیف کرده است و نوشته:« عابران، مقبره شاه احمــد را از دریچه مشرف به کوچه که میلههای ستبری دارد زیارت میکنند.»
صحــن و ضریح
به صحن امامزاده که وارد میشوید اولین نکتهای که توجه را جلب میکند رنگ آبیِ غالب دیوارها و حوضچهای است که با فوارههای سنگی در وسط حیاط قرار گرفته است. مقابل در اصلی نیز یک مجسمه شیرسنگی است که در کنــار آن آرامگاه «شهید محسن انصاری» از شهدای جنگ تحمیلی قرار دارد. البته شیرسنگی متعلق به مزار «محمد بیگ» فرزند «حسین خان» است که از بزرگان و پهلوانان گذشته به شمار میرفته از اینرو بر بدن شیرسنگی تصاویر خنجر، تفنگ و… حکاکی شده که بیانگر برخی اعتقادات گذشتگان در مورد پهلوانی و شجاعت است از دیدگاهی دیگر با رسمی شدن مذهب شیعه در زمان صفویان، طبق باور شیعیان که شیر را نماد حضرت علی(ع) و او را «اسدالله» میدانستند شیرهای سنگی به نوعی نمادی از بازگشت به گذشته تاریخی و مذهبی نیز هستند.
آرامگاه همدم السلطنه
در قسمت چپ حیاط امامزاده، ردیفی از اتاق وجود دارد که از بیرون خیلی ساده و معمولی به نظر میرسند اما به محض ورود، گچبریها، نقش و نگارهای رنگارنگ سبز، سفید، قرمز، آبی، آینهکاریها و طرحهای اسلیمی فضای لطیف و زیبایی را در جلوی چشمان هر بینندهای قاب میگیرند.
یک ارسی با شیشههای رنگی نیز در وسط دو در چوبی اتاق قرار گرفته که با نقشهای زیبا و شیشههای رنگیاش نور گیــرا و چشمنوازی را به درون اتاق هدایت میکند. کف اتاق سه آرامگاه وجود دارد که از سطح زمین بلندتر هستند؛ آرامگاه «همدم السلطنه» دختر امیرکبیر و همسر ظل السلطان حاکم اصفهان و در کنارش قبر «عزیز السلطنه» و قبری که موسوم به «ابوالفتح خان صارمالدوله» است.
آنچه در اتاق قدیمی امامزاده احمد(ع) جلب توجه میکند علاوه بر زیبایی معماری آن، سنگ مزار همدمالسلطنه است با سرلوحه «هو الحی الذی لایموت» و طرحهای زیبای گل زنبق، گلدان، فرشتگان و… که دور تا دور آرامگاه بدانها تزئین شده است و همه به صورتی نمادین حکایت از حیات ابدی در جهانی دیگر و زندگی و تولدی دیگر دارند. شعر زیبایی نیز بر روی مزار دختر امیرکبیر نوشته شده که به روشنی معرِّف بزرگی و خوشنامی کسی است که در آنجا آرمیده است:«همدمالسلطنه که او را بود/ نسب پاک از امیرِ نظــام/ پدر از خیل سرورانِ بزرگ/ مادر از صلب خسروان عظــام»
نیکمـــردان
بارگاه امامزاده احمد(ع) علاوه بر آنکه زیارتگاهی پر از آرامش برای اهل دل است بلکه همچون گنجینهای است که در دل خود گنجهای دیگری را گنجانده است. از بزرگان و نامآوران مشهوری که در حیاط این امامزاده دفن شدهاند میتوان به «همای شیرازی» پدربزرگ استاد جلالالدین همایی و پدر ایشان «استاد ابوالقاسم طرب» و آرامگاه «پری خانم» دختر «الله وردیخان» سازنده و معمار سیوسه پل اصفهان اشاره کرد که ظاهرا در سال ۸۹ به دلیل تعمیر و یکدستسازی صحن حیاط، سنگ قبرهای نفیس ایشان برداشته و به بخش جنوبی امامزاده منتقل شده است و در آنجا نگهداری میشود.
هنگام ترک و خروج از بارگاه امامزاده احمد(ع) این بیت از سعدی در ذهــن و خاطر یادآوری میشود:«نام نیکــو گر بماند ز آدمی/ بِه کزو ماند سرایِ زَرنــگار»
