زمانی که دنیای مجازی با جذابیتهایش فیلتر میشوند
رسول مهدی زاده
کانالهای متفاوت و چت سریع و امن، انتقال پرسرعت اطلاعات ودسترسی آسان سبب شد تلگرام با استقبال ایرانیان مواجه شود. گفته میشود بیش از ۴۰ میلیون ایرانی کاربر این پیامرسان روسی هستند. با این حال با تصمیم برخی مقامات این پیام رسان بنا به دلایلی فیلتر شد. حمید ضیایی پرور مدیرکل دفترمطالعات و برنامه ریزی رسانههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کشور دراین باره به کیمیای وطن گفت:
تلگرام به دلیل ویژگیهای فنی و خودشانسی درظهور و بروز باعث استقبال عمومی مردم ایران شد. تلگرام به دلیل سرعت بالای انتقال اطلاعات ومفاهیم راداشت ومردم درسال ۹۲ بااین پیام رسان آشنا شدند و این برنامه برای نسل قدیمی اینترنت بسیارمناسب بود، درسال راه اندازی پیام رسانهای وایبر، ویچت و…. فیلترشده بود. تلگرام درسال های اولیه به نام روسیه شناخته میشد و با این کشوررابطه خوبی داشتیم و دولت هم مخالف نبود وآزادی رسانهها را مطرح نمود و کاربران انتخاب دیگری به جز تلگرام نداشتند. و به صورت میلیونی به این فضا روی آوردند واین برنامه مزیتهایی دربرداشته که سبب جذب هرچه بیش ترکاربران شد. کانال و روبات ازمزایای این برنامه به شمار میرود که واتساپ ودیگر برنامهها این قابلیت را نداشتند. وبلاگ نویسان قهار به این کانال هاروی آوردند واین یک برنامهی ایرانی شد.
ضیایی پرور درخصوص علت فیلترینگ تلگرام افزود:
انحصار پهنای باند اینترنت یکی ازدلائل این موضوع به شمار میرود، استقبال ایرانیان هم از این قاعده مستثنی نیست. انحصارشکنی دولت به خاطر مصرف بالای اینترنت این برنامه در این جریان دخیل است. تلگرام بادولت ایران همکاری نکرد که همین عدم همکاری در فیلترینگ نقش داشت.
حمید ضیایی پرور نقاط ضعف وقوت پیام رسانهای داخلی رابیان کرد:
پیام رسانهای داخلی تولید جوانان همین مرز وبوم هستند. اطلاعات ازکشور خارج نمیشود، به نوعی گردش اطلاعات داخل کشور صورت میگیرد ودر برابر مسائل امنیتی، حقوقی وقضایی قابل ردیابی است. اما نقاط ضعف این شبکهها این است که به دلیل تازه راه اندازی شده و سرورها بامشکل مواجه میگردند. نیاز به نیروی انسانی ورزیده ودانش فنی دارد، مهمترین نکته اعتماد سازی است، متاسفانه مردم به پیام رسانهای داخلی اعتماد ندارند. بخشی ازاین مسئله بافتوایی که رهبرمعظم انقلاب دادند برطرف شد. اعتماد پروسهای زمان برست و آنی اتفاق نمیافتد.
ضیایی پرور کوچ تدریجی را مطرح کرد:
فضای مجازی بدون مرزست، ارتباط آزادانه وجوددارد وهنوز هیچ سیستمی نیامده که بتواند این ارتباطات راتفکیک کند. این موضوع به فهم، دانش واطلاعات خودکاربربرمی گردد، چنان چه درفضای واقعی واکسینه شود درفضای مجازی هم نخواهد داشت اما اگر درمحیط واقعی درگیر این مسائل باشد درفضای مجازی بسیار وسیع ترخواهد بود. این عامل دربحث فیلترینگ نقش ضعیفی داشت.
حمید ضیایی پرور آمارهایی از کاربران تلگرام ارائه داد و خاطرنشان کرد:
طبق آمارهای رسمی وزارت اطلاعات وگزارشی که به مجلس اسلامی ارائه دادند نشان میدهد که از ۴۰ میلیون نفر کاربرتلگرام تنها یک میلیون نفر ازاین فضا به پیام رسانهای داخلی کوچ کردهاند و ۳۹ میلیون نفر با استفاده از فیلتر شکن ازاین برنامه استفاده میکنند. ازمنظر ارزش گذاری باید گفت که دورهی فیلتر کردن گذشته است وخود مردم باید به این نتیجه برسند که استفاده ازتلگرام ضرر دارد وبه نفع خانواده وجامعه نیست. این کار با افزایش سواد رسانهای اتفاق می افتد ودولت باید به آرامی این جریان راپیش میبرد به دلیل فنی اگر تمام کاربران تلگرام به پیام رسانهای داخلی کوچ میکردند تمام سرورها قطع میشد. کوچ باید تدریجی صورت بگیرد تاامکانات محیاگردد.
ضیایی پرور ازاعتیاد های مجازی گفت:
تمام برنامههای این فضا اعتیاد به همراه دارد، استفاده مکرر دراین اعتیاد موثرست. تلگرام به دلیل این که محل اجتماع همه ایرانیها بود اعتیاد رابه ارمغان آورد. پیامها دراین برنامه به زودی منتقل میشد اما پیام رسانهای داخلی این قابلیت راندارند. کارایی تلگرام دراعتیاد بی تاثیرنبود زیرا مزیتهایی رابرای کاربران ایجاد نموده است.