توان اروپا در مقابل آمریکا
نفیسه الله دادی
ترامپ با تصمیمات عجولانه و عجیب و غریبش جهان سیاست و اقتصاد را به هم ریخته است و درهمآمیختگی تنشزایی را میان این دو رویکرد رقم زده است. ترامپ سودای قدرت تمامعیار را در سر دارد و همه اقداماتش در جهت افزایش بیسابقه قدرت است. خارج شدن آمریکا از برجام، جهان را به یک سمت راند و آمریکا را تنها کرد؛ اما فقط در قلمفرساییها ترامپ سیاستمداری بیاخلاق و دیوانه عنوان شد و هیچ سدی در عالم واقع، برای متوقف کردن وی تعبیه نشده است، همین سبب گستاخی بیشتر وی شد.
اروپا قصد دارد در برابر تحریمهای آمریکا علیه ایران ایستادگی کند در شرایطی که دولت ترامپ برای اعمال موج جدیدی از تحریمها در ماه آینده و در ماه نوامبر آماده میشود. نخستین بخش از تحریمهای کسب و کار در حوزههای خودرو، طلا و سایر فلزات را هدف میگیرد و بخش دوم آنها در حوزههای صادرات نفت ایران و مبادلات با بانک مرکزی این کشور اعمال میشود. مهمترین اسلحهای که اتحادیه اروپا آن را توسعه داده است، نسخه بهروزشده یک قانون ممانعتزا است که در ابتدا در دهه ۹۰ قرن گذشته برای مقابله با تحریمهای آمریکا بر ضد ایران، کوبا و لیبی تصویب شد. این قانون، شرکتهای اروپایی را از تبعیت از قوانین آمریکا منع میکند و به آنها امکان میدهد زیانهای خود را از فردِ اعمالکننده تحریمها بازیابی کنند.
اما پرسش این است، قوانین اروپا تا چه حدی کارساز است؟ به نظر نمیرسد اروپا بتواند در مقابله با تعبیههای تحریمی آمریکا موفق باشد. اروپا حتی مسیر کسب معافیتهای تحریمی را نیز پیمود؛ اما پاسخ آمریکا منفی بود. از سوی دیگر نیز اروپا خود درگیر افزایش تعرفههای گمرکی از سوی آمریکا است و از سوی دیگر نیز طرح جدایی انگلستان نیز اروپا را مبتلا به شوک کرده است. به نظر میرسد راه دیگری را نمیتوان تصور کرد و اروپا توان اقدام عملی در برابر آمریکا را ندارد.