زنانگی‌های سیگار
هامون رشیدیان
در سال‌های نه چندان دور دیدن زنان و دختران سیگار یا قلیان به دست در مجامع عمومی تا حدودی تعجب‌برانگیز بود اما این روزها تعداد زنان و دخترانی که سیگار به لب و قلیان به دست در پارک‌ها، کافه‌ها، سفره‌خانه‌ها و حتی گاهی در خیابان‌ها حضور دارند، رو به افزایش است. این وضعیت به سنین پایین‌تر نیز کشیده شده تا جایی که دختران نوجوان زیادی این روزها سیگار و قلیان می‌کشند. براساس آمار ارائه‌شده از سوی دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات ۵/۳ تا ۴ درصد زنان در کشور سیگار می‌کشند.
درحالی‌که همه‌جا صحبت از مصرف قلیان است و مصرف عمومی و در انظار آن، رشد چشم‌گیر مصرف قلیان میان زنان را برای همگان آشکار و مبرهن ساخته است، فراموش نکنیم که همیشه آن‌چه دیده نمی‌شود، لزوماً غیرقابل وجود و باور نیست. سیگار گرچه در جمع‌های خانوادگی و سفره‌خانه‌های عمومی کمتر در میان زنان دیده می‌شود، اما به دلیل نمادین و غربی‌بودن هم‌چنان از محبوبیت و جذابیت زیادی بین زنان برخوردار است و در کنار مصرف علنی آن که نسبت به گذشته بسیار بیشتر شده، مصرف پنهان و غیرعلنی آن در میان زنان بسیار قابل‌توجه است.
عوارض مصرف دخانیات در زنان
استعمال دخانیاتی چون سیگار، قلیان و …. عوارض بسیاری را هم در مردان و هم در زنان ایجاد می‌کند که مهم‌ترین آنها عبارتند از بیماری‌های قلبی–عروقی، سکته، بیماری‌های ریوی مانند سرطان ریه، سرطان‌های دهان، حلق، حنجره، مری، معده، مثانه، چروک شدن پوست و زرد شدن دندان‌ها و ….؛ اما بعضی از این بیماری‌ها در زنان، سریع‌تر و در سنین پایین‌تر ایجاد می‌شود یا شایع‌تر است.
به عنوان مثال زنان با تماس با مقدار کمتری دود سیگار، به سرطان ریه مبتلا می‌شوند یا یک نوع سرطان ریه (آدنو کارسینوما) در زنان سیگاری شایع‌تر از مردان سیگاری است. همچنین سرطان گردن رحم، بیماری‌های استخوان و افزایش مرگ‌ومیر ناشی از سرطان پستان، از دیگر عوارض استعمال دخانیات در زنان است.
همچنین پژوهشگران علوم پزشکی در دانشگاه کنتاکی می گویند طی بررسی‌های خود دریافته‌اند که تاکید زنان هر چه بیشتر سیگار بکشند به همان نسبت بر شدت دردهای مزمن عضلانی و استخوانی در آنها افزوده می‌شود. نتیجه آنکه دردهای مزمن در زنان سیگاری تشدید می‌شود.
محققین این پژوهش با مطالعه روی ۶۰۰۰ زن در گروه سنی ۱۸ سال به بالا و بررسی عادت استعمال سیگار و علائم دردهای مزمن در این زنان به نتایج فوق دست یافته‌اند. این متخصصان در بیانیه‌ای اعلام کردند: احتمال شکایت از دردهای مزمن در زنان سیگاری یا زنانی که قبلاً سیگار می‌کشیدند به مراتب بیشتر از زنان غیرسیگاری است.
دلایل سیگاری شدن
یکی از دلایل روی‌آوری زنان به مواد دخانی، تأثیرپذیری آنها از مردان محبوب‌شان است. درگیری دختران جوان در روابط عاطفی شاید نه چندان مستحکم، گاهی منجر به بروز رفتارهای نامناسبی از سوی آنها می‌شود به‌طوری‌که برای نزدیکی بیشتر احساسی با کسی که به او علاقه‌مندند، حاضر به انجام اقداماتی می‌شوند که نتایج خوبی برای‌شان ندارد.
یکی دیگر از دلایل مطرح‌شده از سوی زنان و دختران جوان برای استعمال مواد دخانی، نداشتن تفریح، و لذت بردن از فضای استعمال سیگار و قلیان است.
در کنار اینها تولیدکنندگان و فروشندگان محصولات دخانی، از تبلیغات نادرست بسیاری کمک می‌گیرند تا باورهای غلطی را در مورد سیگار و قلیان در جامعه رواج داده و مصرف‌کنندگان بیشتری از بین نوجوانان و جوانان به ویژه دختران و زنان جوان جذب کنند. از جمله این باورهای غلط می‌توان به احساس جذاب شدن و جلب توجه کردن، مستقل شدن، بزرگ شدن، اجتماعی شدن، پذیرفته شدن توسط همسالان، الگو گرفتن از هنرپیشه‌ها، رفع عصبانیت، خستگی، رفع دلشوره، تقویت ذهن و یا هضم غذا، کم خطر بودن قلیان نسبت به سیگار، بی خطر بودن بعضی از انواع تنباکو مانند تنباکوهای میوه‌ای اشاره کرد.
در پایان باید گفت راهکارهای فعلی نه تنها از میزان علاقه زنان به دخانیات نکاسته بلکه باعث رشد دوبرابری میزان مصرف دخانیات در زنان شده است. به همین دلیل اینگونه به نظر می‌رسد که باید برای حل این معضل راهکارهای دیگری اندیشیده شود.
