سبک زندگی سالم بهترین راه برای پیشگیری از مشکلات

رسول مهدی زاده

اعتیاد به مواد یک اختلال مزمن عود کننده و پیچیده است که طی آن مصرف مواد با وجود پیامدهای منفی و فاجعه آمیز ادامه می‌یابد مصرف مواد مخدر پیامدهای مختلفی دارد که از تاثیرات شدید روی بدن، تغییر قضاوت، توهمات بینایی، اختلال در گفتار، ریسک پذیری در رفتار، جرم و جنایت، درگیری با قانون، رفتارهای غیرمسئولانه جنسی گرفته تا تصادفات رانندگی منجر به جراحت و مرگ را شامل می‌شود. متاسفانه اعتیاد معضلی است که هرچه قدر دراین باره اطلاع رسانی انجام شود بازهم گریبان افراد را می‌گیرد، سبک زندگی افراد هم تأثیر گذارست ومی تواندآن ها رادراین مسیر تباهی قرار دهد. نوشین میرجهانیان روانشناس و مشاور خانواده دراین باره به کیمیای وطن گفت:

برای این که زندگی سالم و به تبع آن جامعه‌ای سالم داشته باشیم چالش‌هایی پیش روی ما قراردارد، زمانی که اطلاعات وآگاهی مان راافزایش دهیم زندگی پرنشاط‌تر وشادتری خواهیم داشت. انتخاب روش‌های زندگی سالم دراین باره ضروری است، سال‌هاست که انسان‌ها درتلاش بوده‌اند تاسبک زندگی‌شان را بشناسند و برای بهبود آن تلاش کنند. سبک زندگی راه‌های گوناگونی است که فرد آن رابرای زیستن انتخاب می‌کند، نظرات، روش‌ها، علائق، رفتارها سبک زندگی را تعیین می‌کند. هنگامی که فرد خانواده تشکیل می‌دهد روش‌ها و علائق او جمعاً می‌تواند شیوه‌های خاصی از زندگی را برای افراد خانواده به ارمغان بیاورد. انتخاب روش‌ها و رفتارها درزندگی همیشه صحیح نیستند و سلامت خانواده را به خطر می‌اندازند. به جرات می‌توان گفت: یکی از عوامل ایجاد بیماری‌ها، رنج‌ها، دردها انتخاب روش‌های نادرست در زندگی است. البته سبک زندگی سالم بهترین راه برای پیشگیری از مشکلات است.

سبک زندگی واعتماد به نفس

میرجهانیان نقش اعتماد به نفس رادرسبک زندگی سالم عنوان کرد و افزود:

اعتماد به نفس مورد طبیعی و لازم روحی است که شخص درآن به توانایی‌ها و استعدادهای خود برای موفقیت درکارها اعتماد و باور دارد و نقش حیاتی درپیشرفت وموفقیت افراد ایفا می‌کند، زیرا هر تفکر مثبتی رفتار مثبت را به همراه دارد. سبک زندگی سلطه گرانه و سهل گیرانه به راحتی می‌تواند حس اعتماد وباور را درافراد سرکوب کرده وازبین ببرد. عدم تصمیم گیری فرد در شرایط گوناگون، عدم اعتماد به توانایی، عدم قدرت برای نه گفتن از مهم‌ترین تبعات آن است. خانواده‌ها می‌توانند با ایجاد محدودیت‌های غیرضروری و خودخواهانه مانع رشد این حس درکودکان ونوجوانان شوند وهمین امر در بزرگ سالی باعث ایجاد مشکلات و مسائلی شود که گاه جبران آن بسیار سخت ویاغیر ممکن است.

نوشین میر جهانیان از بیماری قرن گفت:

اختلالات روانی، رفتاری، افسردگی، وسواس، اضطراب، پرخاشگری و البته اعتیاد به الکل و مواد مخدر زمانی اتفاق می افتد که اعتماد به نفس وجود نداشته باشد. اعتیاد بیماری قرن است که درجهان درحال افزایش وگسترش است. رابطه‌ی مستقیمی بین سبک زندگی، اعتماد به نفس و اعتیاد وجود دارد. خانواده‌های ازهم گسیخته، نا به سامان، بی سرپرست، ناسازگار، روش‌های مستبدانه و سهل گیرانه، بی بند و باری، عدم آگاهی از روش‌های تربیتی صحیح درخانواده رامی توان در پرورش فرد معتاد دخیل دانست. اعتیاد زندگی فرد راتحت تأثیر قرار می‌دهد و قدرت وتوانایی کافی برای حل مشکلات ندارد. تعامل نادرست افراد خانواده با یک دیگر، عدم حمایت عاطفی درمان رابرای فرد معتاد دشوارتر می‌سازد واورادرورطه ی ناامیدی فرو می‌برد.

خانواده سالم، زندگی سالم

میرجهانیان عواملی را که درسلامت افراد خانواده نقش دارد رابیان کرد:

به جرات می‌توان گفت آگاه بودن خانواده‌ها ازخطرات مواد، داشتن زندگی آگاهانه و متعادل، باور به لزوم تربیت صحیح فرزندان، روش‌های درست ارتباطی، همراهی و تحمل مشکلات با کمک یک دیگر می‌تواند زمینه‌ی بسیار مهمی برای سلامت افراد خانواده باشد. فردی که حمایت خانواده رادارد توانایی‌هایش را می‌شناسد، احساس و باور مثبت می‌تواند رفتارهای صحیح را درونی کند و قدرت (نه) گفتن به عوامل خطر ساز اعتیاد را دارد ولی درخانواده هایی که والدین به جای تمرکز برمشکلات روابط را با خشم و عصبانیت، تضاد و تعارض پیش می‌برند. ضعف‌های فرهنگی وامنیتی درخانواده موج می زند و فرزندان بیش‌تر مستعد درگیری با مشکلات اعتیاد و مواد مخدرند.

اعتیاد و تغییر روش زندگی

میر جهانیان پایان بخش سخنانش از مشکلاتی که اعتیاد برای خانواده به همراه می‌آورد گفت:

فرزند معتاد زندگی تمام افراد خانواده را تحت شعاع قرار می‌دهد و ممکن است مجبور شوند سبک زندگی‌شان راتغییر دهند که به مرور زمان خانواده را به تباهی می‌کشاند، هنگامی که خانواده امنیت نداشته نباشد عکس العمل های مخرب و ناسالم فرد معتاد به تدریج بیماری را گسترش می‌دهد وبه دیگر اعضا منتقل می‌کند. عدم تعادل و نبود قواعد محکم اعضای خانواده را مجبور می‌سازد که برای سازگارشدن با فرد معتاد روش خود را تغییر دهند. سلامت روحی، آسایش، آرامش خانواده آسیب می‌بیند نیازهای روحی و عدم توجه احساس گناه را ایجاد می‌کند، بنابراین محیط امن خانواده، فضای سالم وحمایت عاطفی و فیزیکی، اعتماد و اطمینان وآگاهی می‌تواند مهم‌ترین روش مبارزه و مقابله با چنین معضلاتی باشد. بحث وگفت وگو افراد خانواده، وضع قوانین و مشخص کردن روش زندگی طعم لذت را درخانواده به افراد می‌چشاند وکیفیت زندگی را افزایش می‌دهد و خلق وخوی سالم را تقویت می‌کند و مانعی برای ورود مشکلات به خانواده است.